Bệnh lao không phải là bệnh hiếm gặp và hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Tuy nhiên, ho, một trong những triệu chứng phổ biến nhất, không xảy ra ở một số người. Điều này làm cho bệnh khó chẩn đoán. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng bị lao phổi nhưng không ho tại đây.
1. Lao phổi là gì?
1.1 Bệnh lao phổi là gì?
Bệnh lao phổi (tiếng Anh là Pulmonary Tuberculosis) là một bệnh truyền nhiễm đường hô hấp xảy ra khi vi khuẩn M. Tuber tuberculosis tấn công chủ yếu vào phổi. Bệnh ho lao có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
Trong điều kiện tự nhiên, vi khuẩn này có thể tồn tại từ 3 đến 4 tháng. Vi khuẩn lao có thể được bảo quản nhiều năm trong phòng thí nghiệm. Vi khuẩn này chết trong vòng 1,5 giờ nếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và sống trong 5 phút khi tiếp xúc với tia cực tím.
Mycobacterium Tuber tuberculosis là vi khuẩn hiếu khí, do đó vi khuẩn thích sống trong môi trường có nhiều oxy, do đặc điểm này nên vi khuẩn lao thường có ở phổi và vi khuẩn này nhiều nhất ở các hang lao.
Tùy vào sức khỏe và khả năng phục hồi của mỗi người mà thời gian ủ bệnh của vi khuẩn lao ở phổi dài ngắn khác nhau. Trong giai đoạn ủ bệnh, bệnh nhân lao ít hoặc không có biểu hiện bệnh nên rất khó nhận biết bệnh nhân ở giai đoạn này.
1.2 Các triệu chứng lao phổi thường gặp
Trên nền bệnh lao tiến triển nặng, người bệnh sẽ có những biểu hiện bệnh khác nhau, tùy theo mức độ bệnh ở từng cơ quan. Ở lao phổi, các dấu hiệu thường đặc hiệu biểu hiện qua đường hô hấp như:
- Ho khan, ho ít, đôi khi người bệnh không nhận ra mình đang ho. Nếu bệnh nhân ho khan và sốt nhẹ kéo dài trên 3 tuần, bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang phổi và xét nghiệm đờm tìm trực khuẩn lao.
- Khi ho khạc ra đờm thường có màu trắng.
- Khạc ra máu từ lượng ít đến máu nhiều.
- Thường hay có triệu chứng khó thở, khám phổi thấy ran ẩm, ran nổ vùng tổn thương
1.3 Nguyên nhân gây bệnh ho lao
Bệnh lao là bệnh lây truyền qua đường không khí, mầm bệnh không tồn tại trong tự nhiên và không có véc tơ truyền bệnh. Nguồn lây bệnh chính là người hoặc động vật có vi khuẩn lao, dễ lây truyền khi người bệnh ho và hắt hơi, tạo ra những giọt nước bọt li ti chứa nhiều vi khuẩn lao lơ lửng trong không khí. Mọi người có thể hít phải những hạt này vào phổi và bị bệnh.
Ngày nay, người ta chia bệnh học lao thành 2 giai đoạn:
- Giai đoạn lao nhiễm: Đầu tiên vi khuẩn lao xâm nhập vào phổi, gây nhiễm trùng sơ cấp, sau đó lây lan theo đường bạch huyết và đường máu, có thể gây tổn thương một số cơ quan khác.
- Giai đoạn lao bệnh: Ở mọi lứa tuổi, khoảng 10% bệnh lao bị nhiễm sẽ phát triển thành bệnh lao, và 80% bệnh lao này sẽ xảy ra trong 2 năm đầu đời. 50% các trường hợp lao
2. Vì sao bị lao phổi nhưng không ho?
2.1. Mắc bệnh lao tiềm ẩn
Như đã nói ở trên, ho là triệu chứng nổi bật nhất của bệnh lao và tất cả các bệnh đường hô hấp khác. Phổi là cơ quan hô hấp, khi có bất cứ vấn đề gì cơ thể phản ứng ngay lập tức bằng những triệu chứng dễ nhận thấy. Thậm chí, các triệu chứng của bệnh lao phổi rất phổ biến và có thể xảy ra với bất kỳ bệnh nào khác. Vậy nguyên nhân do đâu mà bị lao phổi nhưng không ho? Điều này có thể giải thích là do bệnh nhân mắc bệnh lao tiềm ẩn.
Bệnh lao tiềm ẩn có nghĩa là bạn bị nhiễm vi khuẩn lao nhưng chưa biểu hiện bệnh lao. Đây là thời kỳ ủ bệnh của bệnh lao. Theo một báo cáo của BMJ vào đầu năm nay đề cập đến thời kỳ ủ bệnh của bệnh lao, cứ 10 người bị lao tiềm ẩn thì có 1 người sẽ phát triển bệnh lao trong vòng hai năm kể từ khi nhiễm vi khuẩn lao. Những người bị HIV, tiểu đường hoặc các bệnh lý khác ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch có nguy cơ nhiễm lao cao hơn.
2.2. Bệnh lao tiềm ẩn có lây không?
Như mọi người đã biết, bệnh lao phổi do một loại vi khuẩn gây ra và có thể lây truyền từ người này sang người khác. Tuy nhiên, với một số may mắn, những người mắc bệnh lao tiềm ẩn không lây và do đó không thể lây cho người khác.
Tóm lại, nếu người bệnh đã tiếp xúc với nguồn bệnh mà đang trong thời kỳ ủ bệnh thì sẽ bị lao phổi nhưng không ho. Tuy nhiên, khi người ta mắc bệnh lao huyền bí, xét nghiệm da thường dương tính với bệnh lao nhưng không có các triệu chứng như ho hoặc sốt.
2.3 Phương pháp chẩn đoán
Theo các chuyên gia, không phải ai nhiễm vi khuẩn lao cũng sẽ bị lao phổi, khi xâm nhập vào cơ thể vi khuẩn này sẽ bị hệ miễn dịch tấn công. Vi khuẩn lao sinh sôi ở những người có sức đề kháng yếu và gây bệnh với tốc độ phát bệnh nhanh chóng. Ngược lại, ở những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh, bệnh sẽ phát triển rất chậm, có khi kéo dài hàng chục năm, thậm chí không phát bệnh.
Để chẩn đoán dấu hiệu lao ở phổi, bên cạnh những triệu chứng đặc hiệu, thì đối với trường hợp bị lao phổi nhưng không ho, bác sĩ sẽ làm một số xét nghiệm để phát hiện bệnh:
- Lâm sàng: bệnh nhân có biểu hiện ho kéo dài, ho ra máu, sốt nhẹ về chiều hoặc tối, gầy sút cân.
- X-quang: tổn thương xâm nhiễm xuất hiện chủ yếu ở đỉnh phổi.
- Tìm thấy trực khuẩn lao (nhuộm soi hoặc nuôi cấy) thông qua các mẫu bệnh phẩm như đờm, dịch phế quản, dịch màng phổi…
- Tổn thương nang lao trên sinh thiết: sinh thiết phổi, niêm mạc phế quản, hạch
- PCR-BK dương tính
3. Cách điều trị và phòng ngừa bị lao phổi nhưng không ho
3.1 Phương pháp điều trị khi bị điều trị bị lao phổi nhưng không ho
Sử dụng thuốc kháng sinh:
Sau khi xác nhận rằng bạn mắc bệnh lao tiềm ẩn, một đợt kháng sinh sẽ được bác sĩ kê đơn. Bạn có thể được dùng rifampicin và Isoniazid trong ba tháng hoặc Isoniazid một mình trong sáu tháng. Cố gắng uống thuốc trị lao ít nhất một giờ trước hoặc hai giờ sau bữa ăn. Bạn có thể ăn bất cứ thứ gì bạn muốn, nhưng bạn nên tránh rượu.
Tác dụng phụ của thuốc :
Cũng như tất cả các loại thuốc, uống thuốc trị lao mà không khỏi ho cũng có thể có tác dụng phụ. Một số có thể nhẹ, trong khi những người khác có thể nặng hơn. Tùy thuộc vào phương pháp điều trị mà bạn nhận được, bạn có thể gặp các tác dụng phụ sau:
Đối với bệnh nhân lao nhưng không ho sử dụng thuốc Rifinah (Rifampicin và Isoniazid kết hợp):
- Nước mắt, nước bọt, nước tiểu và các chất lỏng khác của cơ thể chuyển sang màu cam – điều này không có hại nhưng có thể làm ố kính áp tròng. Vì lý do này, những người đeo kính áp tròng nên chuyển sang kính thường.
- Có các triệu chứng giống như cúm.
- Phụ nữ có thể bị kinh nguyệt không đều và giảm hiệu quả của các biện pháp tránh thai nội tiết tố.
- Cảm thấy ngứa ran hoặc tê, phát ban, ốm yếu hoặc tiêu chảy.
- Thị lực có thể bị ảnh hưởng, nhưng trường hợp này cũng rất hiếm. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy bất kỳ tác dụng phụ nào trong số này, hãy ngừng uống thuốc lao và nói chuyện với bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức.
Đối với bệnh nhân lao phổi không ho dùng isoniazid: ngứa ran hoặc tê, mẩn ngứa, ốm, tiêu chảy.
Như vậy, có thể thấy Isoniazid có thời gian sử dụng lâu hơn, hiệu quả điều trị chậm hơn và cũng ít tác dụng phụ hơn Rifinah đáng kể. Vì vậy, bạn có thể cân nhắc trước 2 loại thuốc này để trao đổi với bác sĩ khi kê đơn.
3.2 Phòng ngừa bệnh lao phổi không ho phát triển
Khám sức khỏe tổng quát định kỳ:
Như đã nói ở trên, bệnh lao tiềm ẩn không có triệu chứng nhưng có thể phát triển thành bệnh lao trong vòng 2 năm. Vì vậy, việc phát hiện bệnh kịp thời là điều quan trọng. Điều trị lao tiềm ẩn thường ngắn hơn so với lao khi có các triệu chứng và cần ít thuốc hơn. Đây là tất cả những lý do chính đáng để điều trị vi khuẩn lao tiềm ẩn trong khi bạn đang khỏe mạnh và trước khi chúng có cơ hội thức dậy.
Một trong những cách tốt nhất để làm điều này là đi khám sức khỏe thường xuyên. Điều này sẽ giúp bác sĩ phát hiện vi khuẩn lao sớm nhất có thể. Ngăn chặn tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn để có phác đồ điều trị phù hợp, để ngăn bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.
Giữ môi trường sống sạch, thoáng:
Nếu bạn điều trị xong tình trạng bị lao phổi nhưng không ho theo chỉ định, thì nguy cơ mắc bệnh lao đang hoạt động sẽ thấp hơn rất nhiều. Tuy nhiên, trong tương lai, bạn có thể lại hít phải vi khuẩn lao. Xác suất điều này xảy ra là thấp đối với hầu hết mọi người, nhưng không phải là không thể. Vì vậy, việc ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm vi khuẩn lao là rất cần thiết. Cách tốt nhất là giữ cho môi trường thông thoáng và sạch sẽ.
Vì bệnh lao là một bệnh nhiễm trùng trong không khí, vi khuẩn lao được phát tán vào không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
- Thông gió tốt: TB có thể treo trong không khí vài giờ mà không cần thông gió.
- Ánh sáng tự nhiên: Tia UV có thể tiêu diệt vi khuẩn lao.
- Giữ vệ sinh tốt: Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi làm giảm sự lây lan của vi khuẩn lao.
Giữ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh:
Duy trì sức khỏe là cách để bảo vệ tốt nhất chống lại hệ thống miễn dịch bệnh lao, bởi 60% người trưởng thành có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh có thể tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn lao. Vì vậy, hãy bắt đầu tập thể dục đơn giản như chạy bộ tại nhà, đạp xe ở nhà hoặc chơi cầu lông trong công viên, rèn luyện sức khỏe tại phòng tập thể dục.
Bị lao phổi nhưng không ho không phải là hiện tượng hiếm gặp. Do đó, nếu có các triệu chứng trên nhưng không kèm theo ho thì bạn vẫn nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết
