Trong Taekwondo, 1 động tác rất quan trọng phải được luyện tập thường xuyên là đứng tấn. Nếu bạn đang học võ muốn có tư thế đứng tấn chuẩn và tiến bộ nhanh chóng thì bạn cần phải luyện tập thường xuyên tại nhà. Tuy rất phổ biến và đơn giản nhưng không phải ai cũng thực hiện được. Vậy đứng tấn có tác dụng gì? Có các thế đứng tấn nào? Hãy tham khảo những thông tin blogthethao.edu.vn tổng hợp nhé!
1. Đứng tấn (tấn pháp) là gì?
Đứng tấn cũng là 1 bài tập cực kỳ cơ bản cho người tập thể hình và người mới bắt đầu tập võ. Tất nhiên, mỗi một môn phái khác nhau thì sẽ có định nghĩa về tấn pháp khác nhau.
Trên thực tế, tấn pháp hay đứng tấn trong võ thuật có sự phức tạp vì số lượng, hình dáng tư thế khá nhiều nhưng mục đích đơn giản của các loại hình tập luyện này chủ yếu là kiểm soát trọng tâm của cơ thể, giúp giữ thăng bằng và hỗ trợ người tập luyện thực hành được các kĩ thuật như di chuyển, phòng thủ, tấn công tốt hơn.
1.1. Đứng tấn trong võ thuật cổ truyền
Trong các bộ môn võ thuật cổ truyền của Việt Nam, người ta chia tấn pháp thành nhiều thế dựa theo các tiêu chuẩn thường thấy bao gồm: chiều cao( thượng tấn; trung tấn; hạ tấn), hay mô phỏng theo các con vật (Hạc; kim kê; xà…), cũng dựa vào đó mà các khái niệm, mô tả về thế đứng tấn cũng được đặt ra làm tiêu chuẩn để võ sinh theo học thực hành.
1.2. Đứng tấn trong võ thuật hiện đại
Đối với võ thuật hiện đại thì đứng tấn cũng tạo ra 1 mục đích tương tự đó là sự cân bằng giúp cho người tập luyện ra được các đòn thế cần thiết. Tuy nhiên, do tư thế đứng tấn chủ yếu được thực hành ở trên võ đài cùng với số lượng các đòn đánh không nhiều nên các tư thế đứng tấn của võ thuật hiện đại hiện nay ít phức tạp.
1.3. Sự khác biệt giữa tấn pháp trong võ thuật hiện đại và võ thuật cổ truyền
Phạm vi ứng dụng của võ thuật cổ truyền thường rộng hơn nhiều so với võ thuật hiện đại. Lý do là võ thuật cổ truyền ra đời trong thời loạn, chiến tranh, phong kiến, đảm đương nhiều trọng trách hơn, trong khi võ thuật hiện đại ngày nay chủ yếu mang tính chất thi đấu.
Một ví dụ cụ thể về thế đánh võ cổ truyền điển hình như sau:
- Chân trước sau, chân sau sải dài của thế đinh tấn hay thế trung bình tấn.
- Chân hạ thấp và vuông góc với nhau.
Những tư thế này hầu như không còn xuất hiện trong các cuộc thi đấu võ thuật hiện đại nữa vì chúng thiếu tính linh hoạt. Khi trọng tâm cơ thể bị hạ thấp, quá trình nâng cao chân sẽ khó khăn hơn nhiều so với cách đứng tấn tự nhiên.
2. Đứng tấn có tác dụng gì?
Không phải ngẫu nhiên mà võ thuật hay bộ môn thể hình yêu cầu bạn phải đứng tấn. Tấn pháp sẽ tác động tích cực đối với cơ thể. Thực hiện đứng tấn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể bạn bao gồm:
- Rèn luyện cơ thân dưới: Tác dụng của đứng tấn chính là tăng cường cơ bắp vùng lưng, cơ bụng, và cơ chân săn chắc hơn.
- Tránh chấn thương về sau: Đầu gối là bộ phận dễ bị tổn thương nhất trên cơ thể, vì vậy tập luyện bài tập đứng tấn là 1 cách để tránh điều này xảy ra. Đứng lên nhiều lần và hạ thấp trọng tâm sẽ có tác dụng giúp đầu gối linh hoạt, tăng sức bền.
- Chạy nhanh hơn, nhảy cao hơn, tăng cường sức mạnh cho đôi chân. Như vậy, tác dụng của đứng tấn tăng sức khỏe giúp các bài tập chạy nhảy không còn là thử thách đối với bạn.
- Tư thế đứng tấn giúp rèn luyện nhiều nhóm cơ cùng lúc bao gồm cơ bụng dưới, cơ lưng và cả cơ chân. Điều này cho thấy đứng tấn đem tới lợi ích tăng cường thể lực tốt hơn.
- Đứng tấn hay tấn pháp còn có tác dụng đốt cháy năng lượng nhanh chóng, giúp người tập tiêu hao nhiều năng lượng hơn, hỗ trợ giảm mỡ thừa.
3. Kỹ thuật chuẩn của tư thế đứng tấn
3.1. Cách đứng tấn trong võ thuật cơ bản
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể theo dõi các hình ảnh đứng tấn trong võ thuật trực tuyến để thực hành ở nhà, nhưng không phải ai cũng thực hiện đứng tấn đúng cách.
Dưới đây là hướng dẫn thực hiện tư thế đứng tấn chuẩn nhất:
- Bước 1: Mở rộng 2 bàn chân sang ngang, ở tư thế đứng tấn khoảng cách giữa 2 chân bằng gấp rưỡi chiều rộng của vai. Chú ý 2 bàn chân phải ngang bằng và song song với nhau.
- Bước 2: Uốn cong đầu gối và hạ thấp cơ thể sao cho đùi gần như song song với mặt đất.
- Bước 3: Ấn mạnh lòng bàn chân xuống đất, nhẹ hơn 1 chút ở gót chân, dồn lực vào mũi chân.
- Bước 4: Đầu gối không được cong về phía trước các ngón chân và cơ thể không được ngả về phía sau gót chân.
- Bước 5: Nắm chặt 2 tay đặt 2 bên hông, giữ ngực thẳng, nhìn thẳng về phía trước và thở đều.
Bên cạnh tư thế đứng tấn trong võ thuật chuẩn bạn cần phải biết để đạt được 1 thế tấn đẹp như sau:
- Thế đứng tấn phải thẳng lưng, độ dài bước và điểm chuẩn thông thường là 1 bước rưỡi.
- Góc giữa 2 chân sẽ được xác định bởi góc bên trong của bàn chân. Ví dụ, chân đứng hình chữ V hay còn gọi là Charyot có góc 45 độ, do đó chấn phải mở ra ngoài 22.5 độ, chân trái cũng mở 22.5 độ.
3.2. Thời gian đứng tấn tốt nhất
Theo hướng dẫn đứng tấn trong võ thuật đúng cách, nếu bạn là người mới tập luyện, bạn nên đứng tấn trong khoảng 5 phút. Khoảng thời gian đầu đứng tấn sẽ hơi khó khăn, nếu bạn không giữ nguyên tư thế đứng tấn trong 5 phút hãy bắt đầu với khoảng thời gian thấp hơn từ 1-2 phút. Trong 2 tuần tiếp theo đã quen tư thế đứng tấn, bạn có thể tăng thời gian đứng tấn lên 10 phút.
Tập luyện tấn pháp thường xuyên và tăng thời gian tập luyện chính là cách đứng tấn lâu. Một người tập luyện võ thuật lâu năm có thể thực hiện tư thế đứng tấn lên tới 30 phút mà không mệt mỏi.
4. Các tư thế đứng tấn trong võ thuật cổ truyền
Bộ môn võ thuật cổ truyền, tấn pháp là từ để gọi phép trụ 2 chân ở trong quá trình tập luyện, chiến đấu. Võ cổ truyền chia tấn pháp thành 16 thế tấn với 3 nhóm khác nhau là: Một là nhóm tấn cao, nhóm tấn trung bình, nhóm tấn thấp.
4.1. Tấn cao
- Lập tấn: cùng với 2 bàn chân khép sát vào nhau.
- Trảo mã tấn: cùng với thế bàn chân sau nằm ngang, phần mông sau hạ xuống ngang cùng với bàn chân sau, phần đầu gối của chân trước sẽ gập tạo thành 1 góc tù, hướng tới trước.
- Kim kê tấn: Đầu gối của chân co nâng càng cao càng tốt, bàn chân ngóc lên.
- Hạc tấn: Đầu gối của chân co nâng càng cao càng tốt nhưng khác với kim kê tấn là chỗ mũi bàn chân chỉ xuống.
- Xà tấn: Bàn chân sau nhón gót, 2 bàn chân đặt song song.
- Xà tấn hậu: có thế tập giống như xà tấn nhưng hướng di chuyển của chân sau ngược lại,chân sau bước qua sau gối của phần chân trước.
4.2. Tấn trung bình
- Miêu tấn: cùng với tư thế 2 đầu gối, 2 bàn chân đều khép sát nhau.
- Trung bình tấn: cùng với 2 bàn chân song song.
- Đinh tấn: cùng với tư thế bàn chân trước bạn xéo đường nối giữa 2 bàn chân 1 góc khoảng 45 độ. Phần đầu gối trước gập tới, nếu gióng xuống thì sẽ ngang cùng với ngón cái chân sau của bạn chân, phần chân sau của bạn thẳng ở gối.
- Âm dương tấn: có bàn chân sau của bạn nằm ngang, phần mông sau gióng xuống sẽ ngang cùng với bàn chân sau của bạn. Ngược lại, bàn chân trước bạn hướng tới hoặc xéo cùng với đường nối giữa 2 bàn chân 1 góc 45 độ. chân trước bạn thẳng ở gối.
- Hổ tấn: có tư thế giống như đinh tấn nhưng cả chân sau của bạn, chân trước bạn đều gập.
- Xà tấn: cùng với 2 bàn chân song song còn bàn chân sau của bạn nhón gót.
4.3. Tấn thấp
- Toạ tấn: cùng với bàn chân sau của bạn, cẳng chân đặt xuống mặt đất còn bàn chân trước bạn thì đặt ngay trước bàn chân sau của bạn.
- Tọa quy tấn: Phần gan bàn chân sau của bạn đặt xuống đất cùng với đầu gối hơi chạm đất, còn bàn chân trước bạn thì đặt ngay trước bàn chân sau của bạn.
- Quy tấn cùng với 2 chân tách ra, phần đầu gối chân sau của bạn hơi quỳ trên đất, phần gan bàn chân sau của bạn chạm đất còn bàn chân trước bạn hơi ngang.
- Ngọa tấn là tư thế ngồi xổm, nghiêng dài 1 bên, 2 bàn tay đều áp sát mặt đất.
Sau khi đã luyện tập được các tư thế đứng tấn chuẩn trong môn võ cổ truyền thì các môn sinh sẽ tiếp tục được dạy về cước pháp, bộ pháp, thủ pháp và bông pháp, thân pháp.
5. Tên các thế tấn trong Taekwondo
- Tư thế tấn nghiêm Moa Seogi với 2 tay nắm lại đặt sát 2 bên đùi, 2 chân khép chặt lại, ngẩng cao đầu nhìn về phía trước.
- Tư thế tấn chữ V Charyot Seogi với mỗi chân của bạn mở ra 22,5 độ.
- Tư thế tấn chuẩn bị Pyeonhi Seogi giống như với tấn chữ V nhưng khoảng cách giữa 2 bàn chân của bạn của tấn này có chiều rộng bằng 1 bàn chân.
- Tư thế tấn song song Naranhi Seogi với khoảng cách giữa 2 chân có độ rộng bằng 1 bàn chân.
- Tư thế tấn song song so le Mo Seogi với tư thế của Pyeonhi Seogi bước tới 1 bước thành tấn Mo Seogi.
- Tư thế tấn trước phải Oen Pyeonhi Seogi: Tư thế tấn chuẩn bị, bước chân trái của bạn tới thành tấn trước trái Oen Pyeonhi Seogi, bước chân phải trước khi tấn trước phải.
- Tư thế tấn ngang Joochoom Seogi với khoảng cách bằng 2 vai, đầu gối của bạn hơi cong, trọng lượng chia đều trên 2 chân.
- Tư thế tấn Mo Joochoom được tạo thành từ tấn ngang Joochoom Seogi chuyển thành khi một trong 2 chân bước tới.
- Tấn trước ngắn Apseogi được tập với cách bước tới 1 bước tự nhiên rồi dừng lại, trọng lượng chân trước của bạn chịu là từ 60 đến 70%, phần đầu gối của bạn hơi cong đặt trong tư thế thoải mái.
- Lập tấn Ap Koobi với chiều dài của 2 bàn chân của bạn ngang khoảng 2 vai, rộng khoảng 1 bàn chân, với bàn chân trước thẳng, bàn chân sau của bạn chếch 1 góc khoảng 30 độ, với 2/3 trọng lượng cơ thể dồn lên bàn chân trước, thả lỏng đầu gối ở chân trước cho đến khi ống quyển vuông góc với mặt đất, chân sau của bạn thẳng.
- Tư thế tấn sau Dwitkoobi đứng 2 chân trước, sau rộng bằng vai, gót chân thẳng hàng, vuông góc. Uốn cong phần sau của đầu gối, dồn trọng lượng của bạn ra sau, cong ở chân trước.
- Tư thế tấn chéo Koa Seogi có 2 tư thế: Tư thế DWIT KOASEOGI nhảy về phía trước rồi kéo kéo chân sau của bạn lên chịu vào bắp chuối chân trước;
- Tư thế AP KOASEOGI với cách tập 1 chân bước chéo qua chân kia.
- Tư thế hạc tấn Hakdari Seogi. Nếu như một trong 2 chân móc vào phía sau đầu gối của bạn chân kia thì gọi là tư thế OGEUM SEOGI.
- Tư thế hổ tấn Beom Seogi với cách tập giống như với miêu tấn nhưng toàn bộ phần bàn chân chạm đất.
- Miêu tấn Gyottari Seogi có cách tập giống như với hổ tấn nhưng phần chân trước của bạn nhón lên phần gót.
- Tư thế tấn Ap Joochoom có tư thế giống như với như tấn APSEOGI nhưng chỉ khác 1 điểm là 2 đầu gối của bạn hơi cong, đưa vào bên trong, toàn bộ trọng lượng cơ thể chia đều lên 2 bàn chân của bạn.
- Tấn nghỉ Joonbi Seogi
Tổng quan, bài viết trên blogthethao.edu.vn đã tổng hợp đứng tấn có tác dụng gì và các tư thế đứng tấn chuẩn. Hy vọng rằng hướng dẫn đứng tấn đúng cách được chia sẻ ở trên có thể giúp bạn luyện tập tấp pháp tại nhà hiệu quả tốt nhất cho cơ thể. Đừng quên rằng không có kẻ lười biếng nào trên con đường thành công, bởi vì sự kiên trì luyện tập nhé!
