Đối với người tập thể hình thì khái niệm Gel năng lượng vẫn còn rất xa lạ, nhưng đối với những người thường xuyên tập luyện sức bền, nhất là với những vận động viên chạy bộ đường dài thì Gel năng lượng là thứ không thể thiếu mỗi khi thi đấu. Vậy Gel năng lượng là gì? khi nào cần bổ sung Gel năng lượng. Câu trả lời sẽ được Blogthethao.edu.vn giải đáp ngay trong bài viết sau đây.
⇒ Tham khảo danh mục Gel năng lượng chạy bộ đang khuyến mãi: https://wheyshop.vn/category/gel-nang-luong-chay-bo
1. Gel năng lượng là gì?
Gel năng lượng lần đầu xuất hiện tại Vương Quốc Anh từ năm 1986, nó được dùng như một giải pháp bổ sung năng lượng dễ dàng và thuận tiện cho việc cầm nắm hơn trong các giải thi đấu đường trường. Trước đây các gói gel được thiết kế rất đơn giản, chỉ là một gói nhựa nhỏ trong suốt có chứa gel bên trong.
Hiện nay với công nghệ hiện đại hơn, các gói gel được thiết kế với đủ loại bao bì, mùi vị. Gel bắt đầu được sử dụng rộng rãi bởi các VĐV chuyên nghiệp từ những năm 90 và ngày nay chúng đã trở thành một phần không thể thiếu trong các giải thi đấu.
2. Nguyên tắc hoạt động của Gel năng lượng?
Khi chạy bộ cơ thể sử dụng hai nguồn năng lượng chính để cung cấp cho cơ bắp hoạt động – chất béo và carbohydrate.
- Chất béo được lấy từ nguồn dự trữ có sẵn trong cơ thể. Tuy nhiên, quá trình chuyển hoá chất biến thành năng lượng chậm chạp, không đủ cung cấp cơ thể khi chạy ở tốc độ cao hoặc khi thi đấu.
- Carbohydrate là nguồn năng lượng chính cho cơ thể khi tập luyện và thi đấu ở cường độ cao. Khi bạn chạy càng nhanh, bạn càng cần nhiều hơn tỉ lệ năng lượng từ carbohydrate.
Tuy nhiên có một điều cần lưu ý, đó là không giống như chất béo, carbonhydrate được lưu trữ trong cơ bắp chỉ ở mức giới hạn, thông thường cơ thể chỉ cung cấp đủ carbohydrate trong khoảng 90 phút đến 2 tiếng tuỳ vào cường độ tập luyện. Như vậy, nếu không được cung cấp thêm carbohydrate trên đường chạy thì cơ bắp của bạn có thể bị cạn kiệt trước khi bạn đến được đích.
Năng lượng trong Gel phần lớn được lấy từ đường, có 3 nguồn chính đó là:
- Maltodextrin: dạng dễ hấp thụ nhất của carb vào cơ thể, và cần ít nước để hấp thụ (isotonic) hơn các dạng đường khác như glucose và fructose
- Glucose (hay còn gọi là đường glu-cô): dễ hấp thụ vào cơ thể nhưng cần nhiều nước gấp 6 lần maltodextrin
- Fructose: một loại đường khá thông dụng thường có trong mật ong
Đôi khi Gel còn chứa cả loại đường nguyên chất, loại mà bạn hay sử dụng trong bếp ăn. Một thìa đường ăn thường có chứa 50% fructose và 50% glucose. Các loại Gel đa phần chứa nhiều maltodextrin và glucose để dễ hấp thụ.
Nếu gel có thêm một chút fructose nữa cũng tốt vì fructose hấp thụ vào cơ thể qua thận (glucose qua ruột) nên sẽ tăng lượng carb cơ thể được nạp vào qua cùng một lần ăn gel. Tuy nhiên, do đường fructose hấp thu rất chậm, chậm hơn cả hai loại trên nên có thể gây ra tình trạng đau bụng và điều đó thì cực kì không tốt khi bạn chạy bộ.
2. Tại sao nên sử dụng Gel năng lượng?
Trên thực tế, các gói GEL không có tác dụng tức thời như bạn tưởng. Không phải ăn vào là “sung” được ngay đâu nhé.
Do carbonhydrate được lưu trữ trong cơ bắp lẫn máu của bạn nên hiệu suất luyện tập của bạn dựa vào việc glycogen được lưu trữ trong cơ bắp là chủ yếu. Glycogen sau khi được bạn đưa vào cơ thể cần có thời gian để hấp thụ trước khi có thể tiếp sức được cho cơ bắp. Quá trình này cần có thời gian và độ hiệu quả không cao.
Tuy nhiên, các gói GEL sẽ có tác dụng gần nhanh chóng lên hệ thần kinh của bạn, giúp bạn tỉnh táo và hưng phấn hơn. Lý do là vì hệ thần kinh của bạn hoạt động nhờ vào glusoce được lưu trữ trong máu, Khi các cơ bắp sử dụng nhiều glucose khi hoạt động ở cường độ cao, bộ não sẽ bị thiếu glucose dẫn đến tình trạng hoa mắt chóng mặt (điều dễ thấy khi bạn chạy bộ mà để bụng đói).
Khi đó Gel năng lượng sẽ giúp bạn bổ sung ngay một lượng glucose lên não, giúp bạn nhanh chóng cảm thấy tỉnh táo và khỏe khoắn hơn mặc dù đôi chân của bạn chưa được cung cấp năng lượng kịp thời.
Tóm lại, Gel năng lượng cần thời gian để đạt hiệu quả, chính vì vậy, bạn nên sử dụng Gel năng lượng trước khi đến thời điểm bạn cần sử dụng.
3. Khi nào bạn cần dùng Gel năng lượng
Việc sử dụng Gel năng lượng còn tùy thuộc vào thể trạng cũng như cường độ và thời gian vận động của từng người. Cơ thể mỗi người có khả năng hấp thụ carbonhydrate với thời gian khác nhau, có người chỉ cần 3 phút là thấy tác dụng nhưng có người cần đến hơn 10 phút để thấy tác dụng.
Ngoài ra, tần suất sử dụng còn tùy thuộc vào khả năng tiêu hóa của dạ dày với các gói Gel. Khi vận động ở cường độ cao, cơ thể thường có xu hướng giảm lưu thông máu đến hệ thống tiêu hoá nhằm tập trung năng lượng vào hệ cơ bắp. Dạ dày khi đó sẽ hoạt động kém hiệu quả hơn bình thường, đôi khi sẽ ngưng hoạt động hoàn toàn khiến cho bạn không thể hấp thụ thêm năng lượng.
Như vậy, bạn nên sử dụng Gel năng lượng ngay trong giai đoạn đầu của buổi tập hay thi đấu nhằm giúp cơ thể duy trì năng lượng ở trạng thái tối ưu, tránh các vấn đề về tiêu hoá. Các nhà sản xuất thường khuyến khích sử dụng Gel ngay trước khi bắt đầu và nạp thêm mỗi gói sau khoảng 40 -60 phút vận động.
4. Nên dùng Gel năng lượng bao lâu 1 lần
Như đã đề cập bên trên, còn tùy thuộc vào khả năng hấp thu và xử lý của từng người mà quyết định đến tần suất sử dụng Gel. Vận động càng lâu, dạ dày sẽ càng giảm hiệu suất làm việc. Bạn cần phải cẩn thận không được làm nó quá tải. Trường hợp sử dụng không đúng lúc có thể gây ra tình trạng đau dạ dạy và khó có thể tiếp tục thi đấu hay luyện tập.
Các nhà sản xuất luôn khuyến cáo bạn nên chờ ít nhất 45 phút kể từ gói GEL trước đó trước khi nạp thêm. Hầu hết thì các vận động viên thường sử dụng 1 tiếng 1 lần, nhất là những người có dạ dày nhạy cảm. Bạn có thể tự trại nghiệm để tìm ra khoảng thời gian phù hợp với mình.
Ngoài ra còn một lý do khác đó là vì Carbohydrate từ các gói GEL năng lượng khi được hấp thu vào cơ thể sẽ được chuyển hoá dưới dạng đường glucose trong máu. Glucose sẽ được giữ trong máu cho đến khi được tiêu thụ bởi cơ bắp và các cơ quan nội tạng khác. Nếu bạn nạp Gel quá nhiều sẽ dẫn đến việc máu bạn ngập trong đường khiến cơ thể bạn bị mệt mỏi, mất nước và ảnh hưởng tiêu cực đến việc tập luyện cũng như thi đấu.
Bạn không nên để đến lúc thi đấu mới sử dụng Gel bởi khi đó dạ dày của bạn không quen với việc tiêu hóa và hấp thụ Gel, bởi vậy bạn nên sử dụng GEL trong các buổi tập để giúp hệ tiêu hoá sớm làm quen với phản xạ làm việc khi vận động thể thao.
5. Loại Energy Gel nào tốt nhất?
Cũng giống như các loại thực phẩm bổ sung nói chung, Gel năng lượng cũng bao gồm rất nhiều loại tùy thuộc vào các hãng sản xuất khác nhau. Bạn cần có thời gian để lựa chọn những loại Gel thích hợp với mình, thông thường sẽ có những tiêu chí để lựa chọn như:
- Carb: Hàm lượng carb trong một gói gel thể hiện chất lượng của nó, càng nhiều carb thì càng tốt, tối thiểu cũng phải đạt 25g trở lên.
- Sodium: Thành phần muối rất quan trọng, bổ sung sodium giúp bạn tránh tình trạng bị chuột rút, thông thường 1 gói gel có chứa khoảng 100mg sodium
- Caffein: Một số loại Gel có chứa caffein để tăng hiệu suất cũng như khả năng vận động, nhưng caffein là một chất kích thích làm tăng nhịp tim nên bạn không được lạm dụng nó. Nếu bạn dị ứng với caffein thì tốt hơn hết là bạn nên tránh sử dụng những loại Gel có chứa caffein để không làm dạ dày bạn khó chịu.
Dưới đây là bảng so sánh một số loại Gel phổ biến nhất:
6. Những lời khuyên khi sử dụng Gel năng lượng
6.1. Cách sử dụng Gel khi bạn có vấn đề về dạ dày
Do càng vận động lâu thì dạ dày càng giảm hiệu suất, nên thường ở cuối chặng đường bạn dễ dàng gặp phải tình trạng ngưng chức năng dạ dày, khi đó bạn nên tránh sử dụng Gel năng lượng, tuy nhiên nếu bạn vẫn cần sử dụng Gel thì bạn có thể ăn từng chút một.
Thay vì ăn cả gói liền một lúc thì bạn hãy ăn ¼ gói và chia theo mỗi 20 phút 1 lần. Như vậy bạn sẽ có đủ năng lượng để tiếp tục mà dạ dày của bạn sẽ không phản ứng.
6.2. Luôn ăn Gel năng lượng với nước
Gel năng lượng luôn cần nước làm dung môi để có thể tiêu hóa nhanh chóng, bạn không bao giờ được ăn Gel mà không có nước bởi nó sẽ khiến bạn mất rất lâu thời gian để tiêu hóa và hấp thu.
Thông thường một gói Gel cần khoảng 300ml nước để làm dung môi. Bạn nên tránh sử dụng nước uống tăng lực thể thao với Gel năng lượng bởi bạn có nguy cơ nạp quá nhiều đường cùng lúc, nếu có sử dụng thì bạn nên xem xét dùng cách xa nhau một chút nhé.
⇒ Tham khảo danh mục Gel năng lượng chạy bộ đang khuyến mãi
Thông qua bài viết trên, blogthethao.edu.vn đã giúp bạn trả lơi được câu hỏi Gel năng lượng là gì? khi nào cần bổ sung Gel năng lượng. Bạn cũng cần ghi nhớ GEL chỉ cung cấp năng lượng cấp bách trong lúc luyện tập hay thi đua. Sau khi kết thúc hoạt động, bạn cần phải nạp nước và các thức ăn đầy đủ protein, khoáng chất để giúp cơ bắp chóng phục hồi. Chúc các bạn có thêm kiến thức bổ ích và lựa chọn được loại Gel phù hợp với mình nhé.
