Vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới ngày nay, bao gồm: đốt nhiên liệu từ các phương tiện có động cơ (ví dụ: ô tô và xe hạng nặng) tạo ra nhiệt và điện (ví dụ: các nhà máy công nghiệp (ví dụ: nhà máy sản xuất), mỏ và nhà máy lọc dầu), v.v. ảnh hưởng tiêu cực của ô nhiễm không khí đối với hành tinh của chúng ta. Bài viết dưới đây blogthethao.edu.vn sẽ nêu lên vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay và một số biện pháp khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường nhé!
1. Vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay
1.1. Vấn đề ô nhiễm môi trường là gì?
Vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới là hiện tượng môi trường bị biến đổi các tính chất sinh học – vật lý – hóa- học. Nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, động vật và thực vật.
Nguyên nhân gây ô nhiễm là do các hoạt động của con người như chặt phá rừng, xả thải bừa bãi,… Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khách quan do thiên nhiên gây ra: động đất, sóng thần, lốc xoáy … và điều này thì chúng ta không thể tránh khỏi
1.2. Các loại ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay
Ô nhiễm không khí:
Ô nhiễm không khí chủ yếu do khói bụi từ các nhà máy, xí nghiệp. Những ống khói lớn hàng ngày xả ồ ạt khói đen kèm theo mùi khét lẹt khó chịu. Ô nhiễm không khí còn xuất phát từ các loại máy móc trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta: xe máy, ô tô, máy phát điện, máy kéo, lò đốt rác thải của các hộ gia đình nhỏ lẻ …
Ô nhiễm nguồn nước:
Một lượng lớn chất thải được thải ra môi trường khi đánh bắt cá hoặc trong nông nghiệp, bao gồm chất thải thô và nước thải sinh hoạt do sự thiếu ý thức của một số bộ phận đã khiến nguồn nước của chúng ta bị ô nhiễm nghiêm trọng. Bên cạnh đó là hoạt động đánh bắt dựa vào chất nổ hoặc một số hóa chất để tăng năng suất.
Ngoài ra, một vấn đề đáng nói nữa là nước thải có nguồn gốc từ các khu công nghiệp, nhà máy ở nước ta, có một số doanh nghiệp đã trực tiếp xả thẳng nước thải nhà máy vào nguồn nước để lén lút giảm chi phí cho doanh nghiệp, điển hình như vụ nhà máy Vedan, sự ô nhiễm của sông Tô Lịch …
Ô nhiễm đất:
Ô nhiễm đất là loại ô nhiễm chịu ảnh hưởng trực tiếp của ô nhiễm môi trường nước, ngoài ra ô nhiễm đất là do ảnh hưởng của chất thải rắn trên bề mặt và trong lòng đất. Các chất hóa học trong chất thải sẽ thay đổi các đặc tính của đất sẽ thay đổi, gây ra hiện tượng ô nhiễm đất nghiêm trọng. Các loại ô nhiễm đất chủ yếu do lạm dụng, sử dụng quá nhiều hóa chất trong nông nghiệp, khai thác mỏ, … hoặc do các hiện tượng tự nhiên: động đất, xâm nhập mặn …
1.3. Thực trạng ô nhiễm hiện nay ở nước ta
Hiện nay vấn đề ô nhiễm ở nước ta đang trong tình trạng báo động ở hầu hết các tỉnh, nhưng chủ yếu là ô nhiễm nguồn nước và ô nhiễm không khí. Mới đây, chỉ số đo chất lượng không khí AQI (Air Quality Index) cho thấy không khí nước ta đang ở mức độ độc hại từ trung bình đến cao và đôi khi rất nguy hiểm (từ màu da cam đến màu đỏ sẫm), nguy hiểm nhất là tín hiệu màu tím (rất độc hại) hoặc nâu (nguy hiểm). Đây là điều thường thấy ở các thành phố lớn trên toàn quốc như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh,…, là dấu hiệu cho thấy ngày càng nhiều nhà máy mọc lên mà không có sự giám sát chặt chẽ về xử lý chất thải và lượng khói bụi thải ra môi trường.
Ngoài ra, phần lớn nguyên nhân còn phụ thuộc vào sự nhận thức của người dân xung quanh khu vực bị ô nhiễm: vứt rác không đúng nơi quy định, không phân loại rác, không tái chế rác…. Bên cạnh đó, các loại nước thải sinh hoạt sẽ chủ động theo nguồn nước hoặc có những hộ gia đình nếu trời mưa to có khả năng rác sẽ đi theo kênh rạch và xả thẳng ra sông hồ và trôi theo ra biển, gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng
Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường đất đã gây ra hậu quả là làm năng suất cây trồng bị giảm sút, đất dễ bị xói mòn do nước gây sạt lở đất khi trời mưa… Ngoài ra, hầu hết các chất phóng xạ, hóa chất đã phá vỡ quá trình trao đổi chất của đất do thời gian phân hủy dài, gây ra sự thay đổi các chất hóa học trong đất gây bệnh và cái chết cho động vật, đặc biệt là chim chóc, và là nguồn gốc của nhiều bệnh ung thư hiện nay.
2. Hậu quả của vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay
2.1. Đối với sức khỏe con người
Hậu quả khi hít phải các chất ô nhiễm trong không khí
Ô nhiễm không khí có ảnh hưởng rất lớn đến đường hô hấp của tất cả chúng ta. Khí thải từ các phương tiện giao thông rất có hại cho phổi. Ô nhiễm không khí là nguy hiểm nhất vì nó tồn tại lâu trong không khí và phát tán rất rộng, với kích thước dạng hạt rất nhỏ nhỏ nên nó sẽ dễ dàng di chuyển theo các mạch máu trong cơ thể, di chuyển đến phổi và gây ra các bệnh về hô hấp, vô sinh, …
Những ảnh hưởng của ô nhiễm không khí ngắn hạn chỉ là tạm thời và từ các bệnh đơn giản như kích ứng mắt, mũi, da, họng, thở khò khè, ho, tức ngực và khó thở dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng hơn như hen suyễn, viêm phổi, viêm phế quản và các vấn đề về phổi và tim. Ngoài ra, ô nhiễm không khí còn gây chóng mặt, đau đầu và bệnh tim mạch,… , đặc biệt là người già, phụ nữ có thai, người ốm và trẻ em dưới 15 tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất,… Mỗi nhóm người bị ảnh hưởng khác nhau tùy theo thể trạng và mức độ ô nhiễm.
Những vấn đề này có thể trở nên trầm trọng hơn khi tiếp xúc lâu dài với các chất ô nhiễm, có hại cho hệ thần kinh, sinh sản và hô hấp, gây ung thư và trong một số trường hợp hiếm gặp, thậm chí có thể gây tử vong. Các biến chứng tâm thần, tự kỷ, bệnh võng mạc, sự phát triển của thai nhi và trẻ sơ sinh nhẹ cân dường như có liên quan đến ô nhiễm không khí lâu dài, nó còn là tác nhân gây bệnh của các bệnh thoái hóa thần kinh (Alzheimer và Parkinson) vẫn chưa được nghiên cứu một cách rõ ràng, cụ thể về mối tương quan.
Ngoài chế độ việc hô hấp, ăn uống, thuốc trừ sâu và kim loại nói riêng được coi là yếu tố gây bệnh. Ngoài ra, sóng nhiệt hay ô nhiễm tiếng ồn cũng có thể gây hại cho con người, ảnh hưởng đến màng nhĩ, nó cũng dễ gây ra các triệu chứng như đau đầu, căng thẳng, căng thẳng thần kinh, …
Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước tới sức khỏe con người
Ảnh hưởng của ô nhiễm nước đến sức khỏe con người qua hai con đường chính trực tiếp hoặc gián tiếp. Các bệnh thường gặp do ô nhiễm nguồn nước là: tiêu chảy, tả, thương hàn, viêm gan, viêm não, các bệnh do muỗi là vật trung gian, thiếu máu,…
Ngoài ra, còn có thể có một lượng lớn chất thải từ sinh hoạt, các khu công nghiệp, cơ sở y tế không được xử lý trước khi thải ra sông, hồ, tích tụ lâu ngày ra môi trường. Điều này gây ra ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm nguồn nước ngầm, ô nhiễm đất… Đồng thời, nó còn có tác động đến hệ sinh thái và sức khỏe con người, đặc biệt làm tăng tỷ lệ gây ung thư ở Việt Nam nói riêng và các nước đang phát triển nói chung.
Hậu quả khi tiêu thụ thực phẩm từ đất ô nhiễm
Độc tố tích tụ trong đất và làm mất cân bằng sinh học giữa đất và cây trồng, làm suy giảm năng suất cây trồng hoặc có thể làm cho độc tố tích tụ trong cây trồng, gây ra các biến chứng về sức khỏe nếu chúng ta ăn phải. Các bệnh có thể mắc phải khi sử dụng nông sản bị ô nhiễm, đặc biệt là ở trẻ em như đột biến nhiễm sắc thể, hệ thần kinh bị ảnh hưởng tiêu cực và trí tuệ giảm sút rõ rệt…..
2.2. Đối với hệ sinh thái
Hệ sinh thái là khu vực các quần thể sinh sống chung và tương tác với nhau. Chính vì thế mà vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay sẽ dẫn đến sự điều tiết của hệ sinh thái bị thay đổi.
Tăng tích tụ lưu huỳnh và nitơ trên mặt đất
Việc sử dụng hóa chất trong sản xuất nông nghiệp là điều tất yếu. Tuy nhiên, nếu chúng không được sử dụng đúng liều lượng, đất sẽ hấp thụ một lượng hóa chất quá mức. Các hệ sinh thái bị ảnh hưởng xấu bởi ô nhiễm chất thải, đặc biệt là khí thải lưu huỳnh và nitơ ngấm vào đất, nguồn nước, gây ra các cơn mưa axit tàn phá rừng, dẫn đến hiện tượng axit hóa trong các hồ, suối và làm hỏng cây cối và các tầng rừng.
Quá trình tích tụ các chất dinh dưỡng đến mức quá tải, bao gồm nitơ, trong các vùng nước, thường là kết quả của ô nhiễm không khí, điều này có thể dẫn đến tảo nở hoa và nitơ trong khí quyển có thể làm giảm đa dạng sinh học của các quần xã thực vật và gây hại cho cá và các loài thủy sinh khác do bị thiếu oxy trong nước và khí quyển
Nồng độ chất có hại trong không khí tăng
Sự gia tăng ôzôn trên mặt đất cũng làm hỏng màng tế bào của thực vật và ức chế các quá trình quan trọng cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của chúng. Việc mất lớp phủ bảo vệ thực vật ảnh hưởng đến tất cả chúng ta và là kết quả của ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Nồng độ có hại của các chất ô nhiễm có thể xâm nhập trực tiếp vào nước uống của thực vật và động vật qua mạch nước ngầm, hoặc thông qua môi trường không khí để gây hại cho cơ thể. Thảm thực vật bị ảnh hưởng cũng có những hậu quả tiêu cực đối với hệ sinh thái: thủy ngân và các hợp chất của các kim loại nặng khác được thải ra khi đốt cháy nhiên liệu cuối cùng có thể tích tụ trong thực vật và động vật, một số trong số đó được con người tiêu thụ.
Bên cạnh đó, sự gia tăng của các chất có hại trong không khí còn dẫn đến biến đổi khí hậu còn khiến cho nhiệt độ tăng giảm bất thường trên toàn cầu đang có chiều hướng gia tăng. Điều này khiến gây ra các bệnh như đột quỵ nhiệt, sốc do nhiệt hoặc thậm chí là tử vong..
2.3. Đối với kinh tế – xã hội
Số lượng, chất lượng lao động giảm
Đốt khí, than và dầu gây ra số người chết nhiều hơn gấp ba lần so với tai nạn đường bộ trên toàn thế giới, và ô nhiễm không khí ước tính gây thiệt hại kinh tế 2,9 nghìn tỷ USD, tương đương 3,3% GDP thế giới. Ô nhiễm có liên quan đến 4,5 triệu ca tử vong do PM2, và nó cũng là nguyên nhân gây ra 4 triệu trường hợp mắc bệnh hen suyễn ở trẻ em mới và 2 triệu trẻ sinh non, làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh hen suyễn, tiểu đường hoặc các bệnh hô hấp mãn tính. Điều này dẫn đến giảm khả năng lao động và tỷ lệ tham gia lực lượng lao động thấp hơn.
Tất cả những điều này đều có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của nền kinh tế đất nước này nói riêng và thế giới nói chung. Trẻ em dễ bị lên cơn hen suyễn cũng phải đi học, ảnh hưởng đến việc học hành, trong khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe có thể khiến người đang trong độ tuổi lao động bị mất việc làm. Các căn bệnh mãn tính khiến nền kinh tế toàn cầu bị thiệt hại lên đến 200 tỷ đô la vào năm 2018, và chi phí nghỉ ốm và sinh non lần lượt là 100 tỷ đô la và 90 tỷ đô la.
Chi phí khắc phục hậu quả của ô nhiễm môi trường tăng
Theo thống kê, tổng chi phí hàng năm cho ô nhiễm không khí ở Trung Quốc ước tính khoảng 900 tỷ USD mỗi năm. Những chi phí này hiện lên đến 600 tỷ đô la mỗi năm ở Hoa Kỳ. Vấn đề này khiến quốc gia này tiêu tốn trung bình 150 tỷ đô la mỗi năm. Năm 2018, chi phí chống ô nhiễm không khí bằng 6,6% GDP của Trung Quốc, bằng 5,4% GDP của Ấn Độ và 3% GDP của Mỹ.
3. Biện pháp khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường là một vấn đề kéo dài không chỉ ở Việt Nam mà là trên thế giới. Chúng gây ra nhiều hệ lụy nguy hiểm, ảnh hưởng đến con người và sinh vật. Do đó cần áp dụng các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường để giảm thiểu và xử lý tình trạng này:
3.1 Hoàn thiện luật pháp, chế tài bảo vệ môi trường
Để khắc phục ô nhiễm môi trường một cách hiệu quả cần phải hoàn thiện tốt hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường. Cần đưa ra các mức án phạt nặng, chế tài nặng hơn để răn đe các đối tượng vi phạm.
Nên phối hợp với các cơ quan có chuyên môn để tăng cường kiểm tra, giám sát và kiểm định các hệ thống xử lý chất thải tại nhà máy, xí nghiệp và khu công nghiệp để kịp thời phát hiện, xử lý các sai phạm.
3.2 Cải thiện thói quen sinh hoạt
Một trong những cách hiệu quả nhất để chống lại ô nhiễm môi trường là cải thiện lối sống của bạn. Điều này có thể đạt được thông qua việc xử lý rác thải đúng cách, không vứt rác bừa bãi hoặc xả thẳng chất thải ra môi trường. Điều này giúp hạn chế lượng chất thải độc hại và khói bụi ra môi trường.
Bên cạnh đó, bạn có thể thay thế nhiên liệu than, củi và khí đốt bằng các thiết bị điện hiện đại, an toàn và loại bỏ ô nhiễm không khí, tắt các thiết bị điện không cần thiết. Sử dụng phương tiện giao thông công cộng để giảm lượng khí thải xe cộ. Phát huy tinh thần và ý thức của mỗi cộng đồng tham gia vào việc giữ gìn môi trường sống của chúng ta.
3.3 Xử lý chất thải công nghiệp đúng quy định
Để tránh gây ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất, các công ty phải tuân thủ các quy định về xử lý, thải chất thải ra môi trường. Thay thế máy móc lạc hậu bằng dây chuyền sản xuất hiện đại, tiên tiến để hạn chế ô nhiễm không khí nói riêng và ô nhiễm nói chung. Biện pháp chống ô nhiễm môi trường hiệu quả và an toàn nhất hiện nay là sử dụng hệ thống máy móc có tích hợp công nghệ hiện đại, công nghệ sinh học để lọc và làm sạch nước thải và khí thải trước khi thải ra ra môi trường. Điều này góp phần làm giảm vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay.
3.4 Quy hoạch và trồng cây xanh
Ngoài các biện pháp chống ô nhiễm không khí nêu trên, việc trồng và phát triển rừng nhân tạo cũng là một biện pháp rất hữu ích để cải thiện môi trường sống xung quanh chúng ta. Cây xanh giúp thanh lọc không khí, chống thiên tai, trồng cây xanh trong công viên và vỉa hè ở các thành phố lớn để giảm khí thải và khói bụi, hạ nhiệt độ và cải thiện độ trong lành của không khí.
Qua những điều trên có thể thấy, vấn đề ô nhiễm môi trường trên thế giới hiện nay đã ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của con người một cách nghiêm trong. Vì vậy chúng ta hãy chung tay bảo vệ môi trường bằng những biện pháp cần thiết để khắc phục những ảnh hưởng của ô nhiễm để bảo vệ môi trường cũng như là bảo vệ cho chính bản thân chúng ta. blogthethao.edu.vn cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết !
